Delenwerk en de invloed op het maken van keuzes

Als mens vervullen we diverse rollen in ons leven. We zijn ouder, kind, collega, partner en meer. In elke rol die we uitoefenen speelt onze innerlijke wereld een grote rol. Je totale persoonlijkheid is opgebouwd uit verschillende sub persoonlijkheden (delen) die ons gedrag en keuzes bepalen. Door ervaringen en karaktereigenschappen kunnen sommige delen vaker dominant aanwezig zijn.

Wat heeft dit voor invloed op jouw welbevinden en hoe kun je door harmonieus te werken met de verschillende delen, je kwaliteiten optimaal benutten? In dit blog neem ik je als ervaren integratieve psychotherapeut graag mee in de uitleg van delenwerk. Want, als je leert hoe je deze verschillende delen harmonieus samen kan laten werken, krijgen jouw persoonlijke talenten ook de ruimte. De krachtige eigenschappen en prachtige kwaliteiten die je hebt leer je volledig te benutten.

Wat is Delenwerk

Delenwerk is een psychologische benadering die de psyche in verschillende persoonlijkheidsdelen ziet. Je kunt de delen zien als verschillende sub persoonlijkheden. Elk deel heeft voor ieder mens een eigenheid in gevoelens en gedachten.

Vanuit mijn expertise als  Integratieve Psychotherapeut, gebruik ik delenwerk in mijn praktijk om inzichten te creëren hoe deze delen werken en waarom je reageert zoals je dat doet. Als je met zelfkennis je sub persoonlijkheden leert kennen, dan begrijp je ook beter jouw manier van ervaren en reageren. Het doel is uiteindelijk om op harmonische manier deze verschillende delen samen te laten werken om je persoonlijke groei te bevorderen.

Op verschillende momenten en afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt, manifesteert een bepaalde sub persoonlijkheid meer op de voorgrond als de andere. Hierin is geen vaste structuur. Het heeft ook te maken met je levenservaringen welk deel van jou meer dominantie kan hebben als een andere. Een dominant deel kan ervoor zorgen dat het maken van belangrijke beslissingen niet vanuit de kern van wie jij bent wordt genomen, maar op basis van je ervaringen. Er ontstaat dan als het ware een innerlijk conflict. Door delen te leren herkennen en inzicht te krijgen in het waarom bepaalde delen bij jou op de voorgrond treden, leer je bewustere keuzes te maken. Keuzes die anders kunnen zijn dan je doorgaans gewend bent, vanuit die hardnekkig aanwezige dominante delen. Als je de kwaliteiten die je in je hebt als onderdeel van deze meer afwezige persoonlijkheidsdelen de ruimte weet te geven, kan er een goede samenwerking ontstaan vanuit het geheel.

Dit zijn verschillende delen in persoonlijkheden:  

• Centrale ik: dit is de kern van wie jij bent als volwassen deel. Met dit deel in je brein ben je staat om met compassie en nieuwsgierigheid te communiceren met de andere verschillende delen.
• Beschermer: Dit deel probeert je te beschermen tegen pijn en kwetsbaarheid vanuit nare ervaringen. Hierdoor kun je bijvoorbeeld proberen om controle te houden over een bepaalde situatie. Dit deel als beschermingsmechanisme, bepaalt ook hoe je reageert op anderen en je omgeving.
• Vluchter: Dit deel probeert intense emoties of trauma’s te onderdrukken. Je ziet dit bijvoorbeeld terug in gedrag als je (meestal onbewust) obsessief afleiding zoekt of op een andere manier niet goed voor jezelf zorgt als vermijding van intense, angstige emoties.
• Overtuiger: Dit zijn vaak jongere delen die trauma’s, pijn, of negatieve overtuigingen vasthouden. Ze worden door de beschermer en de vluchter op afstand gehouden om jou te beschermen.

Je ziet als het goed is al, dat de verschillende delen, zowel afzonderlijk als tegen elkaar, ook samen kunnen werken. Het is een complex geheel van persoonlijke eigenschappen, zoals trauma, gevoelens en gedachten.

In mijn blog: Tips om minder te oordelen, vind je meer informatie over het kindsdeel en volwassen deel.

Delenwerk en de invloed op het maken van keuzes

Je herkent het vast wel als je voor een uitdagende beslissing staat waar je over nadenkt. Het ene moment wil je ervoor gaan, het andere moment slaat de twijfel toe met allerlei argumenten. Je gedachten gaan alle kanten op en het maakt je beslissing lastig. Er ontstaat een innerlijk conflict tussen de delen. Als voorbeeld: Je hebt als kind geleerd dat je moeite hebt met veranderingen en het aangaan van nieuwe contacten. Dit kun je al ervaren in je opvoeding als je bijvoorbeeld (te) beschermend bent opgevoed.

Ook kun je door negatieve, of traumatische levenservaringen en/of relaties, meer moeite hebben met keuzes maken die goed voor jouzelf zijn vanuit je kernwaarden. En dan sta je voor een belangrijke beslissing in je leven. De kern in jou weet wat je wil, maar de overige delen willen je beschermen. Dat zijn die bekende twijfels die je hebt en dat stemmetje: “Zou ik het nu wel doen? Weet je nog vorige keer?” Of, “dat kan ik toch niet, ik heb nog nooit iets in die richting geprobeerd.” Of, “Stel nu dat ik afgewezen wordt, dat ben ik al zo vaak, dat trek ik niet hoor.”

Herkenbare delen

Herken je deze ‘stemmetjes’ (delen), die jou in je basisbehoeften kunnen belemmeren? Natuurlijk heeft iedereen verschillende persoonlijke eigenschappen. Het is een natuurlijke reactie die nodig is om te functioneren. Zoals ik in het begin van dit blog al aangaf, is het belangrijk om je verschillende delen te leren kennen en ze goed met elkaar samen te laten werken. Als een deel in jou regelmatig te dominant aanwezig is door negatieve herinneringen, dan is inzicht in het ontstaan daarvan belangrijk. Want, als jij dit deel dat overheerst beter begrijpt, dan kun je het ook beter sturen en andere delen meer ruimte en kracht geven. De bedoeling is om uiteindelijk een harmonieus geheel te ervaren. Als dit lukt, dan durf je beter keuzes te maken die jouw algehele welbevinden en mentale gezondheid bevorderen.

Verschillende delen zijn bijvoorbeeld:

• De zorger
• De perfectionist
• De pleaser
• De genieter
• De avonturier
• De controlehouder
• De innerlijke criticus

Herken jij al welke bij jou dominant zijn? Het is ontzettend interessant om te ontdekken waardoor dit komt. Denk je eens in dat je uit je eigen gedrag leert begrijpen welk deel op dat moment het sterkst naar voren komt. Als je het begrijpt, kun je ook invloed uitoefenen. Laat die innerlijke criticus maar eens ophouden en de avonturier naar voren komen. Je kunt je persoonlijke kwaliteiten laten groeien en bloeien.

Delenwerk als samenspel

Elke sub persoonlijkheid (deel) is een samenspel van gewoontes, gedachten en gevoelens die vanuit je kernwaarden in persoonlijke behoeften ontstaan. Laat ze met elkaar onderhandelen en er wordt energie vrijgemaakt. Dit wil niet zeggen dat je dan alles ineens anders of beter kan. Maar je kan makkelijker nieuwe uitdagingen aangaan die bij je diepe behoeften passen en vervulling geven. Als jouw beschermende deel je weerhield van bijvoorbeeld solliciteren op die nieuwe baan, of het aangaan van nieuwe contacten, hoe mooi is het als je dit nu wel mag gaan ervaren en de stap naar verandering en ontdekken durft te nemen?

Het proces dat leidt tot de harmonisatie van sub persoonlijkheden bestaat uit 5 stappen:

1. Herkenning:

Inzicht creëren in de delen die je kwaliteiten waarborgen, maar ook de delen die je innerlijke conflicten kan opleveren.

2. Acceptatie:

Accepteren van je unieke persoonlijke eigenschappen is een belangrijk proces. Verwerpen of verbannen van niet welkome eigenschappen is ondoenlijk en ook niet nodig. Je kunt deze wel positief laten samenwerken met de andere delen. Ze zijn er allemaal vanuit een bepaalde basisbehoefte, dus nuttig.

3. Coördinatie:

Het belangrijkste doel van de coördinatie is je centrale behoefte ontdekken en bewust te laten worden. Vervolgens gaan we manieren ontdekken waarop aan die behoefte op een aanvaardbare wijze voldaan kan worden.

4. Integratie:

Met integratie wil je leiden naar een harmonieuze samenwerking. Dit kan vanuit een situatie van onderdrukking, isolement, conflicten en competitie gebeuren. Hierna kun je als totale persoonlijkheid effectiever functioneren en je volledig ontwikkelen.

5. Synthese:

Synthese maakt het mogelijk naar eigen keuze met je sub persoonlijkheden om te gaan. Interacties met anderen worden steeds meer gekarakteriseerd door verantwoordelijkheidsgevoel en samenwerking.

Positieve resultaten van delenwerk op ons mentale welbevinden:

• Zelfbewustzijn: Delenwerk maakt je zelfbewuster. Door het leren herkennen van jouw actieve delen in bepaalde situaties, krijg je steeds meer inzicht in het waarom van je gedrag en handelen. Dit inzicht helpt je bij het maken van keuzes. De stem die bijvoorbeeld neerbuigend heeft gedaan tegen je, wordt steeds stiller en positiever. Je ervaart elke keer weer dat je het wel aandurft en wel kan.
• Emotionele Regulatie: Je gaat je eigen emoties en het typerende gedrag wat je daarop laat zien beter herkennen. Je leert inzien dat je bijvoorbeeld elke keer in een lastige situatie gaat snoepen of roken bijvoorbeeld. Als je dit herkent, kun je de volgende keer ook bewuster een gezondere manier vinden om met een situatie om te gaan. Zo leer je jezelf ander, gezonder gedrag aan.
• Conflictresolutie: Met delenwerk leer je hoe je interne conflicten tussen de verschillende delen beter kunt managen. Je centrale ik krijgt hierdoor meer ruimte.

Conclusie delenwerk en de invloed op het maken van keuzes

Delenwerk biedt dus een krachtige methode voor zelfontplooiing en persoonlijke groei. De psychotherapeutische behandeling van delenwerk, helpt jezelf je innerlijke werelden beter te begrijpen en te harmoniseren.

Soms hebben mensen in eerste instantie twijfels over delenwerk. Dit, omdat er dan alleen vanuit de gedachte dat een mens uit één geheel bestaat, wordt geredeneerd. Het geheel is een samenspel van je verschillende persoonlijke eigenschappen en levenservaringen die je gevormd hebben. Dat er bepaalde delen dominanter aanwezig kunnen zijn, is te herleiden als we hier samen naar gaan kijken.

We hebben allemaal onze eigen unieke ervaringen opgedaan dat ons brein opslaat als herinneringen. Vandaaruit hebben wij geleerd om – meestal uit zelfbescherming – op een bepaalde manier te reageren. Gedachten die jou aanzetten tot gedrag die je gezondheid en levensvreugde in de weg staan door ervaringen, kun je zien als de nog onvolwassen delen die nog aandacht nodig hebben. De vraag is: wie kiest de rol die je speelt en welk deel mag meer aandacht krijgen om vandaaruit te groeien en te ontwikkelen?

Delenwerk biedt inzicht in wie jij bent en hoe jij je doelen na kan streven. In de kern hebben we dat allemaal. De vraag is alleen, hoe streef je deze achterna? Is deze informatie over delenwerk duidelijk voor jou? Herken je het ook? Laat je reactie achter in de comments!

Wil je meer informatie of delenwerk jou kan ondersteunen? Neem dan contact met me op.

Wilmie Hermans
T: 0683628696
E: info@jezelfvoorop.nl
Valendries 1E
5831 DV Boxmeer