Sociale angst: wanneer onzekerheid je belemmert in je persoonlijke en professionele leven

Sociale angst: wanneer onzekerheid je belemmert in je persoonlijke en professionele leven

Angst is een emotie die we allemaal ervaren. Het is een normale en gezonde reactie van je lichaam op situaties die we als bedreigend of gevaarlijk ervaren.  Er zijn verschillende soorten angsten die impact kunnen hebben op je dagelijks leven, functioneren, gezondheid en welzijn. In dit blog zal ik dieper ingaan op wat sociale angst is en wat je eraan kunt doen. Wil je meer weten over andere typen angsten? Blijf me dan volgen op social media en mijn website: www.jezelfvoorop.nl. Er volgen nog meer verdiepende blogs over angsten.

Wat is angst precies? Angst betekent letterlijk: Een intense, onaangename emotionele toestand die gepaard gaat met gevoelens van spanning, bezorgdheid en onbehagen. Je angstig voelen is een reactie op een door jou waargenomen bedreiging. Deze kan ook onbewust opgeroepen worden door bepaalde triggers. Door eerder beleefde angstige ervaringen zal je lichaam je in het heden eerder waarschuwen in situaties die hierop lijken.

Onderbewuste angst

Herken je wel eens dat je je plotseling onrustig en angstig voelt, terwijl er op dat moment niets is om bang van te worden? Dan kan het zomaar zijn dat je lichaam reageert op een trigger. Het kan heel naar en vervelend voelen. Je wil dan ook graag verklaren waarom je je plotseling zo angstig voelt. Soms zijn herinneringen met angstige emoties zo diep verstopt, dat er vanuit je onderbewuste angst emotie wordt opgeroepen. Dit, terwijl je geen directe, logische verklaring kunt vinden.

 

 

Van milde bezorgdheid tot paniek

Angsten kunnen variëren in intensiteit. Er kan sprake zijn van milde bezorgdheid tot hevige paniek. Het is dus enerzijds een beschermingsmechanisme tegen (dreigend) gevaar. Anderzijds kan het regelmatig beleven van intensieve angst, een negatieve invloed hebben op je levensgeluk en het maken van keuzes die goed voor je zijn. Zoals gezegd wil ik je graag informeren over sociale angst en de impact ervan in je leven. Met name bij het aangaan en onderhouden van sociale contacten.

Wat is sociale angst?

Sociale angst – het woord zegt het al – is een intense angst voor sociale situaties waarbij je bang bent om negatief beoordeeld te worden door anderen. We herkennen allemaal wel een stukje onzekerheid en angst hoe de ander ons ziet. We willen graag succesvol zijn, mooi en populair. De sociale angst die ik hiermee bedoel, gaat verder dan alleen deze onzekerheid, verlegenheid of spanning in gezelschap. Mensen die kampen met sociale angst zijn vaak extreem zelfbewust en bang om iets gênants te zeggen of doen in het bijzijn van anderen. Ze hebben heftige angst voor afwijzing, kritiek of vernedering.

Vermijden van sociale contacten en situaties

Sociale angst kan zich uiten in verschillende situaties. Dit is voor iedereen die sociale angsten kent, anders. Een aantal voorbeelden zijn: Bang zijn voor een praatje maken met onbekenden, niet (goed) durven eten of drinken in het bijzijn van anderen, telefoongesprekken niet durven voeren en/of mensenmassa’s vermijden. De angst kan zo sterk zijn, dat situaties die deze intense angstige emoties oproepen, vermeden worden. Je kan je wel voorstellen (of misschien ervaar je het zelf), dat dit vermijdingsgedrag je belemmert om in vrijheid te kunnen genieten en je zo optimaal mogelijk persoonlijk te laten ontwikkelen.

Hulp vragen is kracht

Sociale angst is dus een serieus probleem dat een grote invloed kan hebben op je leven, je zelfvertrouwen en de keuzes die je maakt, of nog wil maken in het leven. Het is belangrijk om te weten dat je niet de enige bent die sociale angst kent. Bovendien kun je met goede hulp deze vervelende angsten de baas worden. Je hoeft het nooit allemaal alleen te doen. Veel mensen willen zelf sterk genoeg zijn. Ze voelen zich dan al min of meer ondergeschikt of zwak, juist doordat de sociale angst ze onzeker maakt. Dit is absoluut niet nodig. Mijn advies is om hulp te vragen. Je bent pas sterk als je je angsten – eventueel samen met een therapeut – in de ogen durft te kijken en leert te overwinnen.

De invloed van sociale angst op welzijn en keuzes

Als je sociale angsten ervaart, kun je door het vermijden van sociale contacten, steeds meer in een isolement raken. Je gaat liever niet naar die verjaardag of dat feestje waar ook vreemden komen. Je bent bang om niet leuk genoeg gevonden te worden. Je weet niet welke kleding je aan moet, je stelt jezelf door de angst onterecht ondergeschikt aan anderen. Sociale angst kan belemmerend werken in zelfontplooiing en geluk. Je kunt hierbij denken aan:

  • Het missen van kansen in het opbouwen van (liefdes)relaties; Je bent bang voor een negatief oordeel. Je stapt niet snel spontaan op iemand af. Je ontmoet daardoor minder snel mensen en bouwt ook minder snel relaties op.
  • Talenten niet optimaal durven benutten; Uit angst voor oordeel en kritiek, durf je niet op een droomfunctie te reageren, waarvan je weet dat je het wel kan. Dan kies je bijvoorbeeld een baan onder je niveau, omdat je bang bent voor sollicitatiegesprekken.

De constante angst en zelfkritiek kunnen leiden tot een laag zelfbeeld, depressieve gevoelens en soms zelfs tot middelenmisbruik als een manier om met de angst om te gaan.

Risicofactoren die het ontstaan van sociale angst vergroten

  • Pestervaringen

Sociale angst kan bij alle leeftijden en achtergronden voorkomen. Er zijn wel enkele risicofactoren die de kans erop vergroten. Heb je een pestverleden of is dit nog orde van de dag? Dan maakt dit je extra onzeker en dit kan de sociale angst versterken. Je bent of wordt vernederd in een sociale omgeving, hoe kun je dan weer vertrouwen opbouwen dat mensen je niet (meer) veroordelen?

  • Kritische opvoeding

Kreeg je van je ouders/opvoeders overmatige kritiek te verwerken? Ook dan zal de zelf-criticus in jou de overhand kunnen nemen. Je hebt te vaak gehoord dat je niet goed genoeg bent. Nu ben je kritisch op jezelf

  • Genetische en omgevingsfactoren; Het ontwikkelen van sociale angst kan in zekere mate erfelijk zijn. Als een ouder sociale angst heeft, is de kans groter dat hun kind het ook ontwikkelt.

 

Je veilig voelen in aanwezigheid van anderen is een basisvoorwaarde om jezelf te kunnen zijn met al je plus- en minpunten. Dit proces van zelfvertrouwen heeft positieve ervaringen nodig. Sociale angst is angst om afgewezen te worden. Het is altijd mogelijk om een veranderingsproces op gang te brengen en positieve ervaringen op te doen. Omring je zoveel mogelijk met mensen waar je je veilig bij voelt. Ervaar bewust hoe zij jou waarderen zoals je bent. Vanuit die positie kun je steeds een stapje verdergaan door nieuwe mensen te ontmoeten.

Sociale angst en gevolgen voor het zelfbeeld

Zoals ik net heb omschreven, zijn er risicofactoren die sociale angst versterken in ontwikkeling. Dit hoeft niet altijd een oorzaak te zijn. Ook mensen die in veiligheid en vertrouwen zijn opgegroeid kunnen sociale angst ervaren. Vaak gaat dit gepaard met een negatief zelfbeeld. Als je van nature extreem zelfkritisch bent en de lat torenhoog legt voor jezelf, dan wil je ook goed voorkomen in sociale situaties. Gewoon jezelf zijn, is natuurlijk goed. Maar de overtuigingen van mensen met sociale angst is hardnekkig. Het zijn aangeleerde patronen om veiligheid te ervaren. Dit kan uiteindelijk leiden tot gevoelens van minderwaardigheid, schaamte en zelfs zelfhaat.

Symptomen van sociale angst kunnen zowel fysiek als emotioneel voelbaar zijn. Je lichaam reageert op emoties. Wil je meer informatie over hoe je lichaam kan reageren op emoties? Lees dan mijn blog: De taal van je lichaam op je denken en emoties,

Fysieke symptomen van (sociale) angst die zich kunnen openbaren in gezelschap:

  • Zweten
  • Trillen
  • Verhoogde hartslag

Emotionele symptomen van (sociale angst) in gezelschap:

  • Intense angst voelen
  • Paniekaanvallen

Door sociale situaties te blijven vermijden, ontwikkel je ook geen positieve ervaringen. Je ontdekt dus ook niet (voldoende) dat je angsten ongegrond zijn. Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht en komen jouw mooie eigenschappen niet tot hun recht. Je ontneemt jezelf geluk en waardigheid. Want jij bent niets minder waard als een ander.

Sociale angst doorbreken

Gelukkig is sociale angst goed te behandelen. Het is niet nodig om je leven door deze irreële angsten te laten leiden. In therapie kun je vaardigheden leren. Samen met de therapeut kun je zo veilig mogelijk je angsten onder ogen zien. Als je weet waardoor je sociale angsten hebt ontwikkeld, dan kun je in nieuwe situaties er anders mee leren omgaan. Naast therapie zijn er natuurlijk ook dingen die je zelf kunt doen om sociale angst te verminderen, zoals:

  • Praat erover met mensen die je vertrouwt
  • Daag je negatieve gedachten uit, stel jezelf de vraag; zijn mijn gedachten wel realistisch?
  • Oefen ontspanningstechnieken, zoals meditatie en diepe ademhaling voordat je spannende, sociale situaties tegemoet gaat
  • Stel realistische doelen en beloon jezelf voor vooruitgang. Denk niet te groot. Elke stap is er één
  • Zoek afleiding als je piekert over of je wel leuk genoeg gevonden wordt

Het overwinnen van sociale angst is een proces dat tijd en moed vergt, maar de vrijheid en mogelijkheden die het oplevert zijn het meer dan waard.

Conclusie; sociale angst, wanneer onzekerheid je belemmert in je persoonlijke en professionele leven

Angst is een complexe emotie dat invloed heeft op zowel je lichamelijke als mentale welbevinden. Angsten zijn bedoeld om je te beschermen voor gevaar. Maar als gevaar er niet meer is, zijn deze angsten een belemmering om jezelf te kunnen zijn en te genieten van mensen, vriendschappen te kunnen sluiten en het aangaan van relaties. Sociale angst is een probleem als het je dagelijks leven ernstig belemmert. Ervaringen uit je jeugd, zoals pesten, trauma en een gebrek aan positieve sociale ervaringen, kunnen oorzaken zijn.

Als je zelf sociale angst ervaart, is het belangrijk om hulp te zoeken. Praat met een vertrouwde vriend, familielid of zorgverlener over je gevoelens. Met de juiste ondersteuning en behandeling is het mogelijk om sociale angst te overwinnen. Het is fijn om in volledig vertrouwen in jezelf sociale bezigheden te kunnen ondernemen. Niemand wil met angst leven. Onthoud dat je niet alleen bent.

Hoe heb je deze informatie in dit blog ervaren? Laat een reactie achter in de comments!

Ervaar jij (sociale) angst en beïnvloedt dit je functioneren en je dagelijks leven? Wil je professionele hulp of heb je vragen wat ik voor je kan doen? Neem dan contact met me op!

Wilmie Hermans,
T: 0683628696
E: info@jezelfvoorop.nl

 

Geplaatst op: 12 oktober 2024
Share This